 |
Uzun Vadeli Yatırımcıların Başucu Kitaplarından Olan ''Borsada Tek Başına''
|
1- Ustad Borsaya Para Yatırmadan Önce Bireylerin;
- Niçin Hisse Senetlerine Yatırım Yapacağını,
- Beklentinin Neler Olduğunu, ( Ne Olacağı)
- Yatırımın Vadesinin Ne Olduğu ( Kısa, Orta, Uzun Vadeli mi?)
- Ani ve Ciddi Düşüşlerde Nasıl Tepki Verileceği (Yatırım Psikolojisi)
2- Hisse Senetlerine Yatırım Yapmak Bilim Değil Sanattır; Bir Sanatçı Gibi Fırsatları (Ortamı, ışığı,gölgeyi...ilham vermeli, Sanatçı Titizliğiyle Olumlu-Olumsuz Her İnce Ayrıntı Atlanılmamalı,..
3- Şeytan Ayrıntılarda Gizlidir. Borsa Rastlantılara Bağlı Değil, Neden - Sonuç İlişkisi Vardır (Her düşüş ve artış kıvılcımsız ve nedensiz olmaz)
4- Borsada Farklı Bir Kafa Yapısına Sahip Olmak Gerekir. ( Herkes Aynı Haberleri izler, okur ama Yatırımcı İşine yarayacak Olanı Hemen Fark etmeli)
5-Ufak tefek sıkıntılarının elinizdeki portföyü mahvetmesine izin vermeyin
6- Sakın Profesyonellere kanmayın
- Yanılmış olabilirler
- Haklı bile olsalar kararını değiştirip senedi elden çıkarmadıklarını nereden bileceksin
- Kendinize ve etrafınızdaki kaynaklar değerli
7-Genel kültür düzeyinizi artırın, öngörünüzü artırın, büyüyen şirketleri bulun
NOT: Şirketler genellikle hisse fiyatlarının dolar bazlı fiyatının çok yüksek olmasını istemezler. Bu yüzden de hisse artımına giderler (Bedelsiz)
8- Hisse fiyatı düşerse (makro-mikro nedenlerden dolayı) ama hissenin temel verileri olumlu ise hisseleri elden çıkarmamak lazım düşük maliyetlerden alım bile yapılabilmeli
9- Borsada sürü psikolojisiyle hareket etmemek lazım,
10- Büyük Kurumlar gibi yatırım yapmaya kalkışmayın onlar gibi yatırım yapanlar, ancak onlar kadar kar ederler. (Yüzdelik Olarak Düşük Karlar Elde Edilir Sizin İçin Önemsiz Olur)
11- Unutmayın hisse senetlerinin bir yatırım olarak kabul edildiği dönemlerde genellikle borsanın en riskli olduğu dönemlerdir. (Herkes hucum eder, hucumda yakalanmak hüsran olur)
12- Şirket geleceklerini tahmin etmede somut veriler;
- Kazancında artış
- Zarar ettiği bir yan kuruluşun satılması yada iş kolundan çıkması
- Yeni pazarlara açılması
13- HERHANGİ BİR HİSSE SATIN ALMAYA KARAR VERMEDEN ÖNCE;
- Bir evin var mı?
- Hisseye yatıracağın parayla başka bir yerde ihtiyacın var mı?
- Borsada beni başarıya ulaştıracak özelliklere sahip miyim? ( Bilgi, sabır, disiplin, en önemlisi de psikoloji....)
14- Evlerini seçerken aylar harcayan yatırımcılar alacakları hisselere birkaç dakika içinde karar verirler. ( yada aldıktan sonra inceler iş işten geçmiş olur )
15- Peki Ustada göre borsada başarılı olmak için hangi özellikler bulunmalı;
- Sabır, özgüven, sağduyu, dayanıklık, açık fikirlilik, bağımsızlık, sebat, alçak gönüllük, esneklik, araştırmacı bir ruh, hataları kabul etme, kolay kolay paniğe kapılmama...
16- Ters Yatırımcı (Ters Strateji) Nedir?
- Ortalık yatışana kadar bekler ve kimsenin dikkatini çekmeyen ve özellikle de insanların uykusunu getiren hisseleri satın alır. (hekts....)
17- Yatırımcı iç güdüleriyle hareket etmemeli, onları yok saymalı,
18- Hisse senetlerini ait oldukları kuruluşun başına çok büyük bir şey gelmediği sürece elden çıkartmayın.
19- Unutmayın, her şeyin açıklığa kavuştuğu anda Borsada kazanma şansınız azdır. (un elenmiş elek asılmış bile)
20- Siz kendi yatırım stratejinize göre doğru hisseleri seçin, borsa gerisini getirir.
21- Profesyonel borsacıların bilgi ve becerilerini gözünüzde fazla büyütmeyiniz,
22- Geçmişte edindiğiniz bilgilerden yararlanın,
23- Henüz keşfedilmemiş ve onaylanmamış yani radarlara girmemiş şirketleri tercih ediniz,
24- Hisse senetlerine yatırım yapmadan önce kendinize ev alın (Bütçenize göre, 10-15 yıl kredili olarak değil, Yıllık maaşınızın en fazla 5 katı kadar ev alına bilir)
25- Paranızı borsaya değil, hissesini aldığınız şirketlere yatırdığınızı düşünün daima,
26- Kısa vadeli dalgalanmalara kulak asmayın,
27-Hisse senetleri size büyük karlar sağlayabileceği gibi büyük zararlara da uğratabilir asla unutmayın,
28- Ekonomiyi önceden tahmine çalışmak ve borsanın önceden yönünü tahmine çalışmak boşunadır.
29- Sıradan insanlar gelecek vadeden şirketleri, ürünleri ve hisseleri profesyonellerden önce keşfede bilir,
30- Unutmayın Eldeki Kuş Daldaki 10 (on) Kuştan iyidir. (Borsa atlama tahtası değildir, doğru hissede olmak önemli)
İSABETLİ SEÇİMLER İÇİN;
1- Borsaya yatırım yapmadan önce ilk işiniz almayı düşündüğünüz hisseleri kategorilere ayırmak olmalıdır (faaliyetlerine göre, hızlı-orta-yavaş büyüyen, temettü-bedelsiz, yabancı ortaklı vb. ) bunun faydası hangi hisseden neyi beklendiğini tespiti için, daha sonra hisse hakkında en ince ayrıntıya kadar bilgi toplanmalı (neden alınmalı, niçin alınmamalı cevaplandırılmalı)
2- Kulaktan dolma bilgilerle hisse senedi almak, görücü usulu ile evliliğe benzer
3- Kendinize hisse seçim yöntemini bulun
4- Şirketlerin gizli servetlerini bulunun (hissenin değerini artırır herkesten önce fark edin, arsa, bina, iş ilişkileri vb.)
5- Hızlı büyüyen şirketlerin hisseleri en fazla kar getirir ama her hızlı büyüyen sanayi er yada geç yavaşlayacak unutulmamalı
KUSURSUZ HİSSE/ŞİRKET VAR MIDIR?
Öncelikle Kusursuz Şirket Yoktur; Kusursuza Yakın Şirketlerin Özellikleri İse;
1- Kuruluşun yaptığı işi sıradan olabilir,
2- Kuruluşun yaptığı iş tam olarak bilinmemektedir (POLTK alüminyum yüzey işleme işi ...)
Büyük Şirketler yan kuruluşlarını/şirketlerini borsaya arz ettiklerinde onların zarar etmelerini istemezler bu olursa şirket açısından prestij kaybı olur, daha sonra yapılacak halk arzlarda istenilen talep olmaya bilir,
3- Şirket Sahiplerinin kendi hisselerin geri alma adı altında alıp almadıklarına bakın bu onların kendi şirketlerine güvenlerinin olup olmadığını açıklamasıdır. ( Enkai, Glyho, Sarky, Parsn, Sasa.. bunlara örnektir, şirket geri alım yaptığını açıklamasıyla hisselerde hareketlilik yaşandı ),
4- En karlı hisseler her zaman için yavaş büyüyen yada hiç büyümeyen sanayilerde çıkar, hızlı büyüyen şirketlerin karlılığı fazla uzun sürmez,
5- Şirket ürettiği mal/hizmet açısından piyasada tekel (alanında tek) ise bu çok iyi,
6- Her zaman rekabetin az olduğu sektörlere yönelin kusursuz şirketler buradan çıkarlar,
7- Kimyasal (ilaç, yem, gübre...), ürünleri devamlı talep görürse, teknoloji kullanıcısı ise (teknoloji üreticisi şirketlerde karlılık azalır yoğun rekabet ve devamlı gelişen sektör olduğundan), bu şirketler iyidir.
8- Şirket çalışanları kendi hisselerini alıyorsa (sosyal platformlarda takip edile bilir) bir bildikleri var (ısdmr çalışanları facebook ortamında hisse alın tavsiyesi üzerine ısdmr ilk kez 2017 yılında 2 kez temettü dağıtı, 2017 yılı karı 2016 yılına göre %153 artı) bu şirketlere güvenin,
9- Hisse sayısının fazla olması (şirketin halka açık oranı/ lot sayısı) hisse başı karı düşürür,
Peki İdeal Şirket Kimsenin Keşfetmediği, Herkese Dokunan İşi Olmalıdır (GİP ve PÖİP göz atın)
UZAK DURULMASI GEREN ŞİRKETLER/HİSSELER
1- Gazetelerde, Tv'lerde, Stratejistlerin dilinde olan, hakkında en çok yazı yazılan , en çok önerilen, herkesin kulağına gelen, hızlı yükseliş trendine giren hisseler..
2- Hiçbir şeyin taklidi aslı kadar iyi olamaz, yanlış beklenti içinde olunmamalı zaman kaybı olur. (geleceğin TUPRS, EGEEN, ARCLK BİM...)
En etkin sinerji bir şirketin kendi hisselerini ger satın almasıdır....
3- Fısıltılardan kaçının;
- Fısıltılı hisse adı size gelene kadar yedi mahalle duymuş ve hisse yükselmiştir
- Fısıltılı hisseler duygularınıza hitap eder unutmayın, (sağlık, savunma, ilaç, patent alma, cari açığı kapatacağım, ithalatı karşılayacağım varsayımları ile hareket ederler)
- Büyük umutlarla borsaya girerler (büyük vaatlerde bulunan hisselerden korkun)
4- Yeni şirketlerin (halka arz) hisselerini almak için acele edilmemeli bunların en azında ilk bilançolarını görün
5- Hisse hakkında bir kuşkunuz varsa o hisseyi almayı erteleyin (kuşkularınızı araştırınız)
6- Şirketin ürettiği mal/hizmetinin %25 yada %50'sini tek bir müşteri satın alıyorsa bu durum risklidir müşteri daha uygun satıcı bulabilir,
KAZANÇLAR, KAZANÇLAR;
KAZANÇLAR, KAZANÇLAR;
1- Küçük ama hızlı büyüyen şirketleri bulun,
2- Hisse seçerken cevaplandırılması gereken iki soru var
2- Hisse seçerken cevaplandırılması gereken iki soru var
- Hisseyi değerli kılan nedir?
- Şirketin yarını bugünden daha değerli olup olmayacağının cevaplandırılmalıdır.
4- Hisse fiyatı kazançların altında ise bu durum iyi tersi olması halinde ise o hisse şelale misali dökülür,
5- Fiyat kazanç oranları yüksek olan şirketlerden uzak durun, unutmayın şirketin yüksek olan F/K bunu sürdürmesi için gelirlerini çok hızlı bir şekilde her yıl artırmalı bu da süreklilik arz etmeyerek hisse hak ettiği F/K oranına geri çekilebilir.
GELECEKTEKİ KAZANÇ;
